Stateczność jest jedną z najważniejszych kwestii wpływających na bezpieczeństwo użytkowania jednostek pływających. Kryteria, które łodzi i jachty muszą spełniać są zależne od przeznaczenia, rejonu żeglugi oraz typu.
Łodzie i jachty rekreacyjne sprzedawane na terenie Unii Europejskiej muszą spełniać w zakresie stateczności wymagania normy PN-EN-ISO-12217. Dla Polskiego Rejestru Statków jest to równoważne ze spełnieniem wymagań zawartych w „Przepisach Klasyfikacji i Budowy Łodzi Motorowych”.
Inaczej sprawa wygląda w przypadku łodzi rybackich i roboczych klasyfikowanych przez nasze krajowe towarzystwo klasyfikacyjne. W takim przypadku, na nowo wybudowanej lub zmodernizowanej łodzi należy przeprowadzić pod nadzorem inspektora PRS próbę przechyłów w celu określenie wysokości środka ciężkości łodzi. Na podstawie danych takich jak masa łodzi pustej, położenie środka ciężkości i geometria kadłuba opracowuje się „Informacje o stateczności”. Następnie taki dokument należy przesłać do PRS w celu zatwierdzenia.
W takiej „Informacji o stateczności” znajdują się dane ogólne (nazwa, armator, wymiary główne, klasa, rejon żeglugi, itp.), krzywe hydrostatyczne, pantokareny, wymagane kryteria stateczności, przyjęte stany załadowania, krzywe ramion prostujących dla każdego z tych stanów załadowania i jeszcze kilka innych dość enigmatycznych dla przeciętnego skipera wykresów i tabel. Ta część dokumentu jest bardziej dla inspektora, który na jej podstawie ocenia poprawność obliczeń, stateczność oraz charakterystykę jednostki.
Końcowy rozdział dokumentu zawiera praktyczne wskazówki dla kapitana jednostki. Niektóre uniwersalne, jak na przykład o tym, że przed wypłynięciem należy zaształować ruchome przedmioty oraz zadbać, aby ciężkie sprzęty oraz narzędzia były w miejscach im przeznaczonym. Inne specyficzne dla konkretnego typu jednostki. Dla łodzi rybackiej łowiącej netami na pewno będzie to informacja, że należy zachować szczególną ostrożność w czasie połowu. Zaczepienie sieci o przeszkodę w czasie pracy wyciągarki sieciowej, może zagrażać stateczności jednostki. Albo że przyczyną utraty stateczności i zatonięcia łodzi rybackiej jest najczęściej jej przeładowanie lub niewłaściwe rozmieszczenie złowionych ryb.
W rozdziale tym jest też przypomnienie, że spełnienie kryteriów stateczności nie wyklucza możliwości wywrotki oraz nie zwalnia kapitana statku z odpowiedzialności. Kapitan powinien prowadzić jednostkę zgodnie z zasadami dobrej praktyki morskiej. Powinien wziąć pod uwagę porę roku, stan morza, prognozę pogody, specyfikę akwenu, umiejętności oraz kondycję załogi.
Zatwierdzona przez towarzystwo klasyfikacyjne „Informacja o stateczności” danej jednostki musi zawsze znajdować się na pokładzie, a kapitan powinien przeczytać przynajmniej ten ostatni rozdział.
Firma Night Sky Yachts może opracować taką informację o stateczności dla Twojej łodzi. Do obliczeń statecznościowych konieczny jest model 3D kształtu kadłuba w komputerze. Jeżeli takiego modelu nie posiadasz to możemy go stworzyć na podstawie rysunku linii teoretycznych albo wykonując serię pomiarów istniejącego kadłuba.